M101 - Windmolenstelsel
M101, ook wel het 'Windmolenstelsel' of 'Pinwheel Galaxy' genoemd, is een groot spiraalvormig sterrenstelsel in het sterrenbeeld Grote Beer (Ursa Major).
Algemeen:
Object: Messier 101 (M101 of NGC 5457)
Naam: Windmolenstelsel, Pinwheel Galaxy
Sterrenbeeld: Grote Beer (Ursa Major)
Magnitude: 7,9
Schijnbare afmeting: 22’ x 21’ (boogminuten)
Afstand: 27 miljoen lichtjaar
Coördinaten:
• RA: 14h 3,2m
• DEC: +54° 21'
Het sterrenstelsel is vergelijkbaar met de iets grotere M33 en de iets kleinere M74 (in achtereenvolgens Triangulum en Pisces). M101 heeft een diameter van ongeveer 170000 lichtjaar en bevat meer dan 180 miljoen sterren waarvan het licht meer dan 25 miljoen jaar nodig heeft om ons te bereiken.
Op de foto-opnames is de opvallende spiraalstructuur mooi te zien net als verschillende nevelcomplexen waarvan verschillende eigen NGC-nummers hebben gekregen.
In deze spiraalarmen zie je vele rode HII-gebieden: stervormings-gebieden.
Hoe waar te nemen:
M101 is ongetwijfeld één van de moeilijkste Messierobjecten om goed waar te nemen. Dit komt voornamelijk vanwege zijn grootte. Door de lage oppervlaktehelderheid is het sterrenstelsel zo goed als onzichtbaar in een telescoop. Nochtans is het object niet echt moeilijk terug te vinden aangezien dit niet zo ver van de bekende dubbelster Mizar en Alcor ligt: zie mapje onderaan.
Met een verrekijker ziet men een grote, zwakke vlek en op donkere plaatsen eveneens een verheldering in het centrum. Vaak geeft een groot binoculair een mooier beeld dan een grote telescoop vanwege het beeldveld van meerdere graden.
Foto-opnames:
Opname bovenaan (& eerste onderaan) werd gemaakt met de Officina Stellare 700RC telescoop (met 70cm opening) en FLI PL16803 camera van Telescope Live vanuit IC Observatorium in Oria, Spanje.
Totale belichtingstijd 150 minuten. Sub-data:
RGB 10:10:10 in subs van 120s
LRGB 4:5:4:5 subs van 300s.
De 2de opname is een combinatie van 56 foto's met LRGB-filters, telkens 1 minuut belicht met de Planewave CDK20 telescoop van Slooh vanuit Mt Teide in Tenerife.
Sterrenmap toont de locatie van M101; niet ver van de dubbelster Mizar en Alcor van de Grote Beer.
Processing telkens met Astro Pixel Processor, Photoshop CC met AstroPanel V4.2, Astronomy Tools en Denoise Projects 3 plug-ins.
