NGC 2264

Kerstboomcluster & Kegelnevel in Eenhoorn
Christmas Tree cluster & Cone Nebula in Monoceros

NGC 2264

NGC 2264 is deels een open sterrenhoop, deels een HII-gebied en deels een diffuse nevel in het sterrenbeeld Eenhoorn (Monoceros). Het hemelobject ligt ongeveer 2700 lichtjaar van de Aarde verwijderd. 

Het hemelobject is een mix van sterren in de vorm van een kerstboom, met de grote reuzenster S Monoceros als voet van de boom, en gaswolken. De piek van de boom is geen heldere piek, maar een donkergekleurde omgekeerde kegel, de Kegelnevel (Cone nebula), een donkere absorptienevel. Onderaan zie je nog een helderlichte blauwe gaswolk, die ook bekend staat de Vossenvachtnevel (Fox Fur Nebula).

Algemeen

Object: NGC 2264
Naam: Kegelnevel (Cone Nebula) en Kerstboomcluster (Christmas Tree Cluster)
Sterrenbeeld: Eenhoorn (Monoceros)
Magnitude: 3,9
Schijnbare afmeting: 40’ (boogminuten) 
Afstand: 2700 lichtjaar
Coördinaten:
• RA: 06h 40m 58.2 
• DEC: 9° 53' 44"

De Kegelnevel is een beroemde HII-regio in het sterrenbeeld Monoceros, de Eenhoorn. Het ligt op ongeveer 2700 lichtjaar van de aarde en bevindt zich in de Orion-arm van de Melkweg. De nevel maakt deel uit van het grotere stervormingsgebied rond de Kerstboomcluster (Christmas Tree Cluster). De twee objecten delen de aanduiding NGC 2264 in de Nieuwe Algemene Catalogus (NGC).

De Kegelnevel vormt het zuidelijke deel van NGC 2264, terwijl de Kerstboomcluster het noordelijke deel vormt. Het hele gebied van NGC 2264 beslaat een oppervlakte van 20 boogminuten en heeft een visuele magnitude van 3,9.

De Kegelnevel, een gigantische pilaar van gas en stof, is genoemd naar zijn conische vorm, die het resultaat is van een donkere nevel die het licht absorbeert van een emissienevel die erachter ligt. De zwakke emissienevel wordt verlicht door de ster S Monocerotis, het helderste lid van de NGC 2264 sterrenhoop. S Monocerotis (15 Monocerotis) is een enorm variabel sterrenstelsel dat aan de voet van de Christmas Tree Cluster ligt en waarvan wordt aangenomen dat het uit maximaal acht componenten bestaat.

De Kegelnevel werd waarschijnlijk gevormd door de sterrenwind van de massieve ster die wordt aangeduid als NGC 2264 IRS. De straling van de hete nabije sterren verlicht en tast de gigantische gaskolom aan, terwijl ultraviolette straling verantwoordelijk is voor de roodachtige gloed van de zuil.

De Kegelnevel lijkt op de bekendere Pillars of Creation,  gelegen in de Adelaarsnevel (M16) in het sterrenbeeld Serpens. Zuil-structuren zoals deze, gevormd uit koud gas, komen veel voor in grote stervormingsgebieden en worden verondersteld broedplaatsen te zijn voor zeer jonge sterren.

Er zijn verschillende opmerkelijke objecten in de buurt van de Kegelnevel. De reflectienevel IC 2169, ook wel bekend als de Dreyernevel, staat los van de Kegelnevel, maar wordt verondersteld deel uit te maken van dezelfde grote moleculaire wolk. De nabije NGC 2261, of Hubble's Variabele Nevel, bevindt zich waarschijnlijk achter de Kegel. Het is een bipolaire nevel met een doorsnede van ongeveer 3 jaar, verlicht door de veranderlijke ster R Monocerotis. De naam komt van het feit dat de nevel, net als de centrale ster, in helderheid varieert.

De bekende Rosettenevel (NGC 2244) bevindt zich schijnbaar nabij NGC 2264 (zie mosaic opname onderaan). De Rosettenevel is een H II-gebied aan het ene uiteinde van een gigantische moleculaire wolk in het Monoceros-gebied. De cluster en de nevel bevinden zich verder dan NGC 2264 op een afstand van 5000 lichtjaar van de aarde. 

Hoe waar te nemen:

NGC 2264 bevindt zich in het meest noordelijke deel van het sterrenbeeld Eenhoorn (Monoceros): zie mapjes onderaan.

Eenhoorn (Monoceros, afkorting Mon) is een naar het fabeldier genoemd sterrenbeeld aan de hemelequator. Het ligt tussen rechte klimming 5u48m en 8u08m en declinatie −11° en +12°

Je kan NGC 2264 best waarnemen gedurende de wintermaanden: dan staat het sterrenbeeld Monoceros (ten Oosten van Orion) voldoende hoog boven de horizon.

NGC 2264 is relatief gemakkelijk te vinden omdat het in een gebied ligt met veel heldere sterren. Het bevindt zich in het noordelijke deel van Monoceros, ten noorden van de lijn die loopt van Procyon in Canis Minor naar Betelgeuze in Orion, en niet ver van de helderdere Rosettenevel.
De Kegelnevel is te zien in 10-inch of nog grotere telescopen onder een donkere hemel.

Foto-opnames:

Opname bovenaan werd gemaakt met de ASA500N telescoop (met 50cm opening) en FLI PL16803 camera van Telescope Live vanuit het El Sauce Observatory in Chili.

Totale belichtingstijd 130 minuten.
LRGB 7:7:7:5 in subs van 300s met de 4 filters.

Onderaan vind je deze opname plate solved met Astrobin, waardoor de diverse deepsky objecten in de nevel worden benoemd.

De volgende opname is een 2-panel mosaic in HSO die gerealiseerd werd met de Takahashi FSQ-106ED refractor telescoop met FLI PL16803 camera van Telescope Live vanuit IC Astronomy Observatory in Oria, Spanje. In deze mosaic-opname kan je naast NGC 2264 heel wat nevels in deze regio van het sterrenbeeld Monoceros zien, waaronder ook de Rosettenevel NGC 2244 (rechts).

Totale belichtingstijd 870 minuten.
HSO: 22 subframes van 600s van NGC 2244 en 14 subs van 300s van NGC 2264 (telkens met de 3 smalband-filters H-alpha, SII en OIII).

Daaronder zie je een map met de locatie van deze mosaic-opname en daarnaast de  standard plate solved opname in Astrobin.

De 2 volgende foto's daaronder werden gemaakt met de Takahashi FSQ-106ED refractor telescoop met FLI PL16803 camera van Telescope Live vanuit Heaven's Mirror Observatory in Australië. 

De eerste opname is een Hubble kleurenpalette of SHO-opname waar smalbandfilters (Hα, SII en OIII filters) worden. Totale belichtingstijd 1 uur. SHO 4:4:4 in subframes van 300s met elke filter.

De 2de opname is een RGB kleurenopname. Totale belichtingstijd 70 minuten. RGB 6:4:4 in subframes van 300s met elke filter.

De Hubble paletteopname met smalbandfilters accentueert de nevelstructuren van NGC 2264 optimaal. Onder de Kegelnevel en Kerstboomcluster kan je hier de Vossenvachtnevel goed in herkennen.

De 4de opname onderaan werd eveneens gemaakt met de ASA500N telescoop (met 50cm opening) en FLI PL16803 camera van Telescope Live vanuit het El Sauce Observatory in Chili.

Totale belichtingstijd 60 minuten. LRGB 3:3:3:3 in subs van 300s met de 4 filters.

Onderaan wordt ook een remote-opname met de Slooh 20” telescoop in Mt Teide, Tenerife getoond. Eigenlijk werd een mosaic van telkens 4 telescoopopnamen gecombineerd om dit "grote" object zo in beeld te kunnen brengen.

Totale belichtingstijd ongeveer 68 minuten. LRGB 41:11:15:15 in subs van 50s.

De 2de opname van Slooh werd met dezelfde 20" telescoop gemaakt met totale belichtingstijd 53 minuten. LRGB 27:8:9:9 in subs van 60s.

Processing telkens met Astro Pixel Processor, Photoshop CC met AstroPanel Pro, Astronomy Tools, Topaz Sharpen AI en Denoise Projects 3 plug-ins.

© Copyright 2022 Nachthemel.be - All Rights Reserved

Made with ‌

Offline Website Software