Ophiuchus

Slangendrager

Algemeen

Slangendrager (Ophiuchus, afkorting Oph) is een sterrenbeeld aan de hemelequator, liggende tussen rechte klimming 15u58m en 18u42m en declinatie 14° −30'.

Het sterrenbeeld Slang (Serpens) wordt in tweeën gedeeld door Slangerdrager. Op oude sterrenkaarten (zie onder) is de Slangendrager verwikkeld in een gevecht met de slang, die rond zijn lichaam kronkelt.
Hoewel de ecliptica door Ophiuchus loopt behoort het niet tot de dierenriem. Het teken wordt wel in de vedische astrologie gebruikt; daarom wordt het weleens het 13e teken genoemd. De zon doorloopt Ophiuchus elk jaar van 30 november tot 18 december.

Slangendrager is één van de 48 sterrenbeelden van Ptolemaeus, behoort tot de 88 moderne sterrenbeelden en is in grootte het 11de sterrenbeeld.
Vanaf de maand mei tot en met de maand september kunnen we het sterrenbeeld Slangendrager het beste waarnemen.
Het zuidelijke deel van dit sterrenbeeld bevat een erg dicht gedeelte van de Melkweg met heel wat nevels en interessante deep-sky objecten, zie opname hierboven. 

Belangrijkste sterren in Ophiuchius

De sterren in het sterrenbeeld Slangendrager zijn redelijk helder. Zo zijn vijf sterren helderder dan magnitude 3.
De helderste ster in Slangendrager (Ophiuchus) is Alpha Ophiuchi, helemaal in het noorden van dit sterrenbeeld. Deze ster, ook gekend onder de naam 'Rasalhague', heeft een visuele helderheid van magnitude 2,1 en bevindt zich op een afstand van ongeveer 49 lichtjaar van de Zon.
Beta Ophiuch (Cebalrai, magnitude 2,8) is een oranje reuzenster op een afstand van 82 lichtjaar van de Aarde.

De tweede helderste ster in dit sterrenbeeld is Eta Ophiuchi. Deze ster kreeg ook de naam 'Sabik' en heeft een visuele helderheid van magnitude 2,4. Deze ster bevindt zich op een afstand van 88 lichtjaar van de Zon.
De derde helderste ster in het sterrenbeeld Slangendrager is Zeta Ophiuchi. Deze hele grote blauwe reus heeft een visuele helderheid van magnitude 2,6 en staat op 366 lichtjaar van ons. Zeta Ophiuchi heeft een straal die acht maal groter is dan die van de Zon en een massa van meer dan 19 maal de massa van de Zon.

Het sterrenbeeld bevat heel wat interessante dubbelsterren en meervoudige sterren. Zo is lambda Ophiuchi (Marfik) een drievoudige ster op 173 lichtjaar van ons.

Rho Ophiuchi in het zuidwestelijke deel van het sterrenbeeld en slechts 3° ten noorden van Antares (in Schorpioen) is zelfs een 5-voudig systeem.

De ster van Barnard, de rode dwergster die het snelst van alle sterren beweegt aan de hemel, bevindt zich ook in Slangendrager. Deze ster bevindt zich slecht 6 lichtjaar van de Aarde.

Interessante objecten in Ophiuchus

Door de ligging in de richting van de Melkweg bevat het sterrenbeeld veel sterrenhopen.
Zo kunnen we in dit sterrenbeeld maar liefst zeven deep-sky objecten uit de bekende Messier-catalogus vinden zoals M9, M10, M12, M14, M19, M62 en M107.

Dit zijn allemaal bolvormige sterrenhopen waarvan Messier 10 ongetwijfeld één van de helderste en mooiste is. Deze bolhoop heeft een visuele helderheid van magnitude 6,6 en bevindt zich op een afstand van ongeveer 14000 lichtjaar van ons. Messier 10 verwijdert zich met een snelheid van 69 kilometer van seconde van ons.

Verder zijn er diverse donkere stofwolken en absorptienevels te vinden die het licht van de daarachter gelegen sterren verduisteren.

Het Rho Ophiuchi stof complex, dat zich uitstrekt tot de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen (Scorpius), is ongetwijfeld één van mooiste en kleurrijkste deep-sky object in de nachthemel.
In breedbeeld-opnames kan je nabij Rho Ophiuchi eveneens de Blue Horsehead Nebula (IC 4592) zien en de donkere Pijpnevel (Pipe Nebula, Barnard  59, 65–67 en 78, onderdeel van de zogenaamde Dark Horse Nebula).

NGC 6572 is een planetaire nevel die (dankzij de opvallende kleur ervan) verschillende bijnamen heeft gekregen: Blue Racquetball, Emerald Nebula, Green Nebula, Turquoise Orb.

NGC 6369 is een planetaire nevel die bekend is als Kleine Geest (Little Ghost). Deze planetaire nevel ligt op een afstand van 2000 lichtjaar van de Aarde. Door zijn zwakke helderheid is deze nevel enkel zichtbaar met grotere telescopen.

NGC 6240 is een peculiair sterrenstelsel. Dit sterrenstelsel heeft een visuele helderheid van magnitude 12,8 en bevindt zich op een afstand van ongeveer 400 miljoen lichtjaar. Het sterrenstelsel is een restant van de botsing tussen twee kleinere sterrenstelsels. Dit heeft geleid tot de vorming van twee goed onderscheidbare kernen en een eerder aparte vorm van het sterrenstelsel.

Opname bovenaan (en hieronder) van de Melkweg in Ophiuchus werd gerealiseerd met de Nikon 200 F/2 telescoop en FLI ML16200 camera van Telescope Live in El Sauce Observatory, Chili.

Deze foto is een mosaïc van 9 panelen gemaakt met deze telescoop-combinatie (met telkens 10% overlap over de diverse panelen)

Voor elk paneel werden minimum 2 sub-frames van 300s met de LRGB-filters genomen.

Totale belichtingstijd: 405 minuten
LRGB 22:21:19:19 subs of 300s.

Deze mosaic-opname omvat een groot deel van de Melkweg in het zuidelijke deel van Ophiuchus (& een deel van het meest noordelijke gedeelte van Scorpius met de hoofdster Antares) met een straal van ongeveer 13 graden. Het mapje hieronder toont de locatie van deze mosaic-opname in Ophiuchus; evenals de opname na plate solving in Astrobin.

In deze opname kan je makkelijk het kleurrijke Rho Ophiuchi complex en de "Blue Horsehead Nebula" (IC 4592) herkennen. 

Processing met AstroPixelProcessor en Photoshop CC met AstroPanel Pro, Astronomy Tools, Topaz Sharpen AI & NoiseXTerminator plug-ins.

Mythologie

Het sterrenbeeld wordt dikwijls geassocieerd met Asklepios, de Griekse god van de geneeskunde, die wordt afgebeeld met een staf waar een slang omheen kronkelt.
De genezer Asclepius kende de geheimen om de dood aan de kant te laten door een slang die helende kruiden bracht. Om te voorkomen dat iedereen onsterfelijk werd onder de zorgen van Asclepius doodde Zeus hem door een bolbliksem maar plaatste hem later aan de hemel om zijn goede werk te eren.

© Copyright 2022 Nachthemel.be - All Rights Reserved

Made with ‌

Mobirise.com